Wandelen door het Nederlandse landschap is een manier om even te ontsnappen aan de drukte van het dagelijks leven. De zesde etappe van het beroemde Pieterpad, die loopt van Schoonloo naar Sleen, biedt een verfrissende onderdompeling in de natuur. Verwacht een rustgevende wandeling door het Drentse landschap.
Schoonloo
Het vertrekpunt van deze etappe, het dorpje Schoonloo, straalt een nostalgische rust uit. Het is een typisch voorbeeld van een Nederlands esdorp, maar zoals zoveel andere kleine dorpen in de provincies, lijdt het onder ontvolking en het verdwijnen van voorzieningen. Een es- of brinkdorp is een traditioneel Nederlands dorp waarbij de huizen en boerderijen zich rondom een open groen plein (de “brink”) bevinden. Het enige café in het dorp, eetcafé Hegeman, opent zijn deuren pas later op de ochtend. Schoonloo lijkt in eerste instantie uitgestorven, maar het heeft een eigenaardigheid: de inwoners worden schertsend “Knollen” (paarden) en “Knienen” (konijnen) genoemd, hoewel de oorsprong van deze bijnamen een mysterie blijft.
Werklozenbos: Historie in de Natuur
Het Pieterpad leidt wandelaars naar boswachterij Schoonloo, dat deels is aangelegd door werklozen tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog. Deze arbeiders verrichtten zwaar werk zonder de hulp van machines. Met de stenen en veldkeien die ze verzamelden, legden ze de keienwegen aan die deze etappe karakteriseren. Hoewel de bossen voornamelijk bestonden uit naaldbomen zoals grove dennen en fijnsparren, heeft Staatsbosbeheer sindsdien eiken, beuken en berken geplant, wat heeft geleid tot gevarieerdere bossen.
Natuurlijke Pracht: Heide en Vennetjes
Het Pieterpad brengt je over lange zandpaden en keienwegen langs de rand van de bossen, met adembenemende uitzichten op verwilderde velden en heidegebieden. Hoewel de heide niet meer in bloei staat in oktober, bieden de verstilde vennetjes, de jeneverbessen en de herfstkleuren van de omliggende bossen nog steeds betoverende herfsttaferelen. Akkers en weilanden met grazende paarden en koeien zorgen voor dat rustieke plattelandsgevoel dat veel stadsbewoners zo koesteren.
Schoonoord
In Schoonoord overnacht ik bij Charles, heeft een “Vrienden op de fiets”-adres. “Vrienden op de fiets” is een netwerk dat fietsers verbindt met gastvrije accommodaties voor overnachtingen en ontmoetingen in Nederland en daarbuiten. In het verleden heeft hij trekkings gedaan door de Himalaya. Hij had hier een reisbureau voor die dit deed. Deze heeft die moeten verkopen maar door omstandigheden heeft die een ander bureau kunnen overnemen en is die weer aan het ondernemen geslagen. Echt tof om met zo’n iemand over een gedeelde passie te kunnen babbelen.
Oranjekanaal: Historisch Perspectief
Tijdens de wandeling steek je het Oranjekanaal over, een prachtige waterweg omgeven door overhangende bomen. Dit kanaal werd in de 19e eeuw aangelegd om veengebieden toegankelijk te maken en om zwerfkeien te verhandelen. Helaas werd de turfwinning geen groot succes en brachten de keien weinig winst op. Toch biedt het kanaal een prachtig uitzicht en biedt het een thuis voor diverse flora en fauna.
Sleenerzand: Een Stukje Toscane in Drenthe
Boswachterij Schoonloo maakt geleidelijk plaats voor boswachterij Sleenerzand, genoemd naar een voormalige zandverstuiving die in 1900 de grootste in Drenthe was. Ook hier hebben werklozen de handen uit de mouwen gestoken om grove dennen te planten. Het gebied wordt gekenmerkt door een mix van heide, vennetjes en jeneverbessen, waardoor het landschap volgens sommigen een “Toscaanse uitstraling” heeft – als je wat fantasie hebt.
D49 Papeloze kerk
De “Papeloze kerk” is een hunebed dat zijn naam dankt aan de verboden protestantse hagepreken die in de 16e eeuw bij dit monument werden gehouden, gelegen in een uitgestrekt heideveld in Ellertsveld. Na een restauratie en reconstructie in 1959, waarbij veel stenen, waaronder de reuzendeksteen, van andere plaatsen in Drenthe moesten worden gehaald, werd het hunebed gedeeltelijk gereconstrueerd om de opbouw ervan aan bezoekers te tonen. Het monument heeft draagstenen met stopstenen ertussen, een steenkrans rond de voet van de heuvel, en een vloer van veldstenen met een laagje granietgruis. Dit hunebed staat iets verscholen en staat niet vanaf de route aangegeven.
Galgenberg: Een Historische Plek
Wanneer je langs de Galgenberg komt, kun je je fantasie de vrije loop laten. Dit is een prehistorische grafheuvel te midden van dichte bossen, waar in het verleden een complete wapenuitrusting uit de 9e eeuw voor Christus is gevonden. In de middeleeuwen werd de heuvel gebruikt om misdadigers op te hangen als afschrikking. Het was destijds een opvallend herkenningspunt in een uitgestrekt heidelandschap en is nu een geliefde plek voor Pieterpad-wandelaars.
Sleen: Een Warm Welkom
Het einde van de etappe brengt je naar Sleen, een charmant dorp met monumentale boerderijen en uitnodigende horecagelegenheden. Ondertussen was ik Ad weer tegen gekomen, een andere Pieterpad wandelaar. We hebben samen een koffietje gedronken in Sleen met een heerlijke appeltaart. Die koffie en taart waren erg goed. Als je de bus wilt nemen, is de halte ongeveer vijf minuten lopen vanaf hier, en als je de bus mist, moet je een uur wachten. Dat doe ik niet, ik heb een “Vrienden op de fiets”-adres waar ik overnacht.
Conclusie
De zesde etappe van het Pieterpad van Schoonloo naar Sleen mag dan wel niet uitblinken in overvloedige voorzieningen of luxe, maar dat is precies de charme ervan. Deze wandeling biedt een ongecompliceerd genot van de natuur, met historische sporen en rustige dorpjes. Een ideale gelegenheid om even weg te stappen uit de hectiek van alledag en te genieten van het eenvoudige plezier van wandelen in de Nederlandse natuur.
← Vorige etappe – Volgende etappe →
In de serie van het Pieterpad gebruik ik de etappe nummers van Wandelnet. Zie het tag-overzicht Pieterpad voor de andere wandelingen uit deze serie