Het Morton Arboretum is een arboretum in Lisle (Illinois). Dit is een suburb van Chicago. Het arboretum is elke dag voor het publiek geopend. Het is een vrij groot park park (690 hectare) en er loopt naast diverse voetpaden een asfaltweg door voor de automobilisten.
Het Morton Arboretum heeft plantencollecties die geografisch en per soort gerangschikt zijn. De locatie gebaseerde zijn van een gematigd klimaat, dat zijn gebieden met duidelijke seizoenen maar het verschil tussen de zomer en winter zijn niet extreem groot.
Het arboretum is in 1922 opgericht door Joy Morton. Joy Morton is rijk geworden door het gelijknamige bedrijf: Morton Salt. Dit bedrijf is marktleider in zout in Noord Amerika. Het bedrijf is opgericht in 1848 als Richmond & Company en in 1910 hernoemd naar Morton Salt.
Zo vertelde een lokale inwoner mij dat hij hier vrijwilliger was geweest en op de fiets door het park trok om de bezoekers te helpen om de weg te vinden.
Het is een heel divers park, met veel bomen en planten uit verschillende gebieden en hier kun je best een jezelf een dag vermaken.
Over prehistorische grafheuvels, langs een Veluwse sprengenbeek en door het arboretum Belmonte wandel ik deze NS-route in omgekeerde richting. Het Maarten van Rossumpad is vanuit beide richtingen aangegeven maar de stukken bij Wageningen en Ede niet. Het is wandeling door het uitgestrekte bos “De Sysselt”. Het meeste is onverhard dus het gaat een mooie wandeling worden.
Maarten van Rossumpad
Vanaf de Veerstraat en het Bergpad volgen we het Maarten van Rossumpad. Dit pad is vernoemd naar de 16e-eeuwse legeraanvoerder in dienst van de Hertog van Gelre.
Belmonte arboretum
Op de Wageningse berg, een stuwwal uit de ijstijd, ligt het voormalige landgoed Belmonte met een schitterend uitzicht over het rivierengebied. De tuin is 10 hectare groot en ligt op de Wageningse berg. De tuin, oorspronkelijk een landgoed, kwam in 1951 in handen van de Wageningen universiteit om er voor het onderwijs en onderzoek een arboretum van te maken. De laatste jaren werd het steeds minder voor die doeleinden gebruikt en daarom is het overgedragen aan een losse stichting. De Stichting Behoud Arboretum houdt het vanaf 2012 in stand.
Landgoed Oranje Nassau’s oord
Op landgoed Oranje Nassau’s Oord stap je terug in de tijd. In de middeleeuwen stond in het Renkums Beekdal kasteel Grunsfoort, een belangrijk kasteel van het hertogdom Gelre. Dit kasteel werd in de 18e eeuw afgebroken. Het koninklijk paleis raakte in de Tweede Wereldoorlog zwaar beschadigd en is daarom afgebroken.
Langs de slingerende Molenbeek
De bossen waar deze wandeling doorheen voert zijn prachtig in de lente. Je kunt vanaf de route zo over de beek en het drassige land kijken. De Molenbeek is door de mens gegraven, een zogeheten sprengenbeek. In de 16e en 17e eeuw ontdekten bewoners dat je in de Veluwse heuvels het grondwater kon aanboren en in een gegraven sloot kon leiden. Het werd gebruikt als drinkwater, maar ook als krachtbron om watermolens, maalderijen en oliepersen aan te drijven. Ook de grote papierfabriek Parenco, die je verderop kunt zien, heeft haar ontstaan te danken aan de Veluwse sprengenbeken.
Quadenoord
Het landgoed Quadenoord dankt zijn naam aan de Quaden, een nomadische Germaanse stam uit het huidige Balkangebied, die zich hier rond het jaar nul vestigden. Bij het landgoed is een beeldentuin, natuurcamping en watermolen te vinden.
Grafheuvel Bosbeekweg
Uit de bronstijd zijn grafheuvels te vinden. Ten hoogte van de Bosbeekweg. Hier buigen we ook weer van het Maarten van Rossumpad af en volgen we in de richting van het station van Ede.
Celtic Fields
Op deze plek bevind je middenin een akkerareaal dat enkele eeuwen vóór het begin van de jaartelling door boeren is aangelegd. De laat-prehistorische akkers (‘Celtic fields’) gaan grotendeels schuil onder heide en bos. Van de vroegere boerenerven is al helemaal niets meer te zien. Celtic fields zijn min of meer rechthoekige akkertjes van ongeveer 30 bij 30 meter groot. Hoe oud de akkers in Bennekom zijn, weten archeologen niet precies. Op andere plekken in Ede is onderzocht dat Celtic fields tussen 1300 voor Chr. en 200 na Chr. in gebruik waren. De boeren van toen legden wallen rond hun akkers. De wallen waren enkele meters breed. Een akker kon in een dagdeel worden bewerkt. Het ploegen gebeurde met de hand of met een door ossen getrokken ploeg (eergetouw).
Over het spoor en de Rijksweg A12
Bij de spoorweg kruisen we nog het Trekvogelpad, recent ben ik hier eerder geweest. Je loopt maar een honderd meter de zelfde route.
Ginkelse heide
Iets voorbij de snelweg begint ook de Ginkelse Heide, in deze route buig je af in de richting van het Station Ede-Wageningen.
Ede
Via de bossen wandel je in de richting van de voormalige kazerne aan de rand van Ede en kom je uit bij het treinstation Ede-Wageningen
Conclusie
Door de uitgestrekte bossen, langs heide velden, oude grafheuvels, een botanische tuin hebben we een route gevonden met hoogtepunten. De route loopt voornamelijk over onverharde paden en dat is wat mij betreft een enorm pluspunt. De sprengenbeek en het arboretum Belmonte zijn wat mij betreft toch wel de mooiste stukken uit de route. Het zou alleen wel makkelijker geweest zijn als de hele route in beide richtingen was aangegeven.
