Deze etappe wandel je door de Voerstreek richting Eijsden steek je de Maas over met de veerpont, wandel je door het noordelijkste stukje Wallonië de Observant op om daarna door ENCI groeve te naar Maastricht te wandelen. De etappe is afwisseling van natuur en erfgoed.
Begin van de dag
Aan het begin van de dag heb ik ontbijt bij het adres van ‘Vrienden op fiets’, hier sprak ik nog een andere wandelaar die ook uit de omgeving van Oss kwam, haar broer verbleef hier vaker en spoorde haar aan als ex-marinier om lekker naar buiten te gaan en te bewegen en dat kon ze enorm waarderen. Verder sprak ik daar ook een stel uit Alkmaar, die waren op verjaardag geweest en op visite in de omgeving, gingen het Pieterpad lopen dat in Maastricht eindigt.
Noorbeemden en Hoogbos
Het Hoogbos ligt voornamelijk op een steile noordhelling van een dalletje dat de Horstergrub heet. Bij Horstergrub hebben ze ook een regenwaterbuffer die ervoor zorgt dat ze minder overlast van de grensoverschrijdende rivier ‘De Voer’ Zo wandel je door een gebied dat bos afwisselt met velden. De Voerstreek is één van de weinige plaatsen in Vlaanderen waar veel dassen voorkomen, in dit gebied steeg het aantal dassen burgden van drie naar twaalf. Ze moeten voldoende voedsel hebben en gaan in de schemering op zoek naar regenwormen en bessen en vruchten.
Mesch
Dan steek je de grens weer over en kom je in Nederland. Het Zuid-Limburgse landschap wordt gekenmerkt door zachte glooiingen en een prachtig lijnenspel van hagen, heggen en holle wegen. Dit landschap vertelt een verhaal van cultuurhistorie en is nog steeds levendig. Neem bijvoorbeeld deze holle weg, die ooit werd uitgesleten door water en al eeuwenlang door mens en dier wordt gebruikt. Wandel er ‘onder de koeien’ door het landschap.
Kasteel Eijsden
Kasteel Eijsden is een herenhuis met kasteelhoeve en ligt ten zuiden van Eijsden, aan de rivier de Maas. Voordat het huidige kasteel in 1636 werd gebouwd, stond er al een versterkt huis dat de Caestertburg werd genoemd. De oorspronkelijke bouwheer was Arnold de Lamargelle. Het kasteel bleef lange tijd in de familie, maar werd later vererfd aan een graaf Van Hoensbroek en kwam uiteindelijk in handen van Hubert de Geloes. Kasteel Eijsden is een prachtig voorbeeld van de Maaslandse renaissancestijl en is zeker een bezoekje waard.
Bij Kasteel Eijsden zag ik twee dames die druk bezig waren om een selfie te maken en dat zag er erg onhandig uit. Dus heb ik aangeboden om een foto te maken. Ze vertelde ook dat veel commentaar kregen van hun omgeving op hun selfies.
Eijsden
Bij Eijsden, dat bijna net zo zuidelijk ligt als Vaals, stroomt de Maas Nederland binnen en vind je het eerste Maasdorp. Hier vind je witgeschilderde huizen met luikjes, wat het geheel een Franse uitstraling geeft. De kasseienwegen, statige woningen en mooie pleintjes maken het dorpscentrum tot een prachtig plaatje, dat anders is dan de andere dorpjes in het Heuvelland.
Dan steek je de veerpont over naar België, ik sprak hier met een lokale bewoner familie aan de overkant ging opzoeken. Voor in de winter vaart deze veerpont niet vertelde ze en er een alternatieve route waarbij je een stuk moet omlopen. In de zomer van 2023 kost de veerpont €1,20 en je kunt hier alleen contant betalen.
De Sluizen van Ternaaien
Inmiddels ben je aangekomen in Walonië, dus alle borden zijn nu in één taal en dat is Frans. Je wandelt hier door een natuurgebied en komt daarna uit bij De Sluizen van Ternaaien (Frans: Les écluses de Lanaye). Dit zijn een indrukwekkende verzameling sluizen gelegen in Ternaaien, vlak bij Maastricht aan de grens met Nederland. De sluizen zijn aangelegd om het verval van 15 meter te overbruggen.
Ze vormen het kruispunt tussen het Kanaal van Ternaaien en het Albertkanaal. De grootste van de vier sluizen, die in 2015 werd gebouwd, biedt doorgang aan schepen van 9000 ton. Bij de sluizen is het Albertkanaal dwars door de Sint-Pietersberg heen aangelegd met behulp van de Doorsteek van Caestert.
D’n Observant
De ENCI groeve is een diepe kuil in het landschap waarbij ze vooral geïnteresseerd waren in de onderste lagen. Hierbij werd een heuvel gecreëerd bovenop de kalksteen, gebruikmakend van een onbruikbare deklaag met een gemiddelde dikte van 15 meter. Dit proces vond plaats tussen 1939 en 1967. Om ervoor te zorgen dat de aangelegde grond niet zou verschuiven of wegspoelen, werden er verschillende bomen en struiken geplant. In 1976 opende ENCI d’n Observant voor het publiek. De heuvel is vanaf tientallen kilometers afstand zichtbaar en trekt veel bezoekers. Het uitzicht vanaf D’n Observant is adembenemend, met een panoramisch zicht op de omgeving. Het was de bedoeling om de heuvel nadien weer af te breken alleen is hier nooit meer van gekomen en dat is misschien maar goed ook.
Op de D’n Observant kwam ik een groep tegen die mij herkent had van de bus 57 in Maastricht, zij waren in Noorbeek uitgestapt en ik in Eperheide. Ze boden aan om een foto van mij te maken.
In dit stuk kom je ook diverse graslandjes tegen, deze worden verschraald. De meeste hebben een vrij intensief verleden om de landen bloemrijker en biodiversen te maken is het nodig om de bodem te verschralen. Er wordt met stikstof bemest en dan in de zomer periode drie keer te maaien. Samen met het hooi wordt er dan een deel van het overmatige fosfaat afgevoerd. De natuurorganisaties werken hier samen met lokale boeren. Dit proces zal zeker vijf jaar moeten worden volgehouden zodat de bodem schraal genoeg is om bloemrijke graslanden te ontwikkelen.
Op de weg naar beneden haalde Markus uit Duitsland mij in op volle snelheid in. Hem had de vorige dag ook gesproken. Twee Spaanse dames vroegen hoe ver het nog lopen naar de observant, half uur vanaf daar, had geen idee maar heb even snel de foto’s teruggekeken.
ENCI groeve
Sinds 1 juli 2018 wordt er geen mergel meer gewonnen in de groeve, is de groeve heringericht en is het geluid van de winning langzaam overgegaan naar de natuur met het geluid van vogels en kikkers. Natuurmonumenten hield op 4 juni een open dag voor de inwoners van Maastricht, je kon er vrij in hier heb ik een losse blog over geschreven.
Als je de route volgt wandel met een trap van 210 treden 40 meter naar boven. Vanaf hier heb je een uitzicht over de groeve. Op het uitzicht platform zwevend boven de groeve, sta je op het punt waar vroeger ‘de Oude Luikerweg’ liep. Tussen 1926 en 2018 winde de ENCI mergel uit de kalksteengroeve. Dit werd gebruik voor cement. De oude weg van Maastricht naar Luik verdwenen. Op dit punt eindigt ook het Pieterpad dat van Groningen naar Zuid Limburg loopt.
Maasticht
Langs de Maas wandel je Maastricht binnen om via het ‘Pierre Kemppark’ de Maas over te steken via de ‘Hoge Brug’. Vanaf 2017 heet het park naar de dichter. De Maastrichtenaar Kemp geldt als een van de grootste Nederlandse poëten van de eerste helft van de twintigste eeuw. De ‘Hoge Brug’ is een fiets- en voetgangersbrug over de Maas. Vanaf deze brug heb je zicht op de ‘Sint Servaasbrug’. Dit is een van oorsprong 13e-eeuwse stenen boogbrug over de rivier. De ‘Sint Servaasbrug’ wordt beschouwd als de oudste brug van Nederland en een icoon van de stad Maastricht. Zo wandel je verder in de richting van het station van Maastricht, waar de ‘Dutch Mountain Trail’ eindigt.
Conclusie
De vijfde etappe van de Dutch Mountain Trail van Noorbeek naar Maastricht biedt een afwisseling van natuur en erfgoed. Vanuit de schilderachtige Voerstreek wandel je door het prachtige Zuid-Limburgse landschap met glooiende heuvels, hagen en holle wegen. Onderweg kom je langs het imposante Kasteel Eijsden en steek je de Maas over met de veerpont. Je verkent de Sluizen van Ternaaien in Wallonië voordat je de adembenemende ENCI-groeve bereikt. Vanaf de Observant heb je een panoramisch uitzicht over het landschap. De tocht eindigt in Maastricht, waar je de historische bruggen en het Pierre Kemppark kunt bewonderen. De Dutch Mountain Trail is een unieke wandelervaring die natuur, cultuur en avontuur combineert in het prachtige Zuid-Limburgse landschap.
In de serie van Dutch Mountain Trail (DMT) gebruik ik de etappe verdeling op basis van de wandeldagen.
Bekijk de overzichtsblog Dutch Mountain Trail en de video
